Η Σμαράγδα Βασιλείου* για την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος
Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος έχει καθιερωθεί από τον ΟΗΕ η 5η Ιουνίου, η οποία θα γιορταστεί σήμερα σε περισσότερες από 150 χώρες, με επίκεντρο την επιτακτική ανάγκη αντιμετώπισης της ρύπανσης του περιβάλλοντος με πλαστικά.
Πάνω από 430 εκατ. τόνοι πλαστικού ετησίως
Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών, κάθε χρόνο παράγονται παγκοσμίως πάνω από 430 εκατομμύρια τόνοι πλαστικού, εκ των οποίων τα δύο τρίτα αφορούν προϊόντα βραχυχρόνιας χρήσης.
Σύμφωνα με τη Ναυτιλιακή Υπηρεσία Κοπέρνικος, 7 έως 13 εκατομμύρια τόνοι πλαστικού καταλήγουν στους ωκεανούς κάθε χρόνο. Αυτή τη στιγμή, πάνω από 120 εκατομμύρια τόνοι πλαστικού βρίσκονται σήμερα στους ωκεανούς και τις θάλασσές μας, καθώς χρειάζονται εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια για να διασπαστούν.
Σήμερα, μόνο το 1% των πλαστικών απορριμμάτων επιπλέει στην επιφάνεια του ωκεανού, ενώ το 99% βρίσκεται στον πυθμένα της θάλασσας.
Ο αντίκτυπος
Τα υλικά με σύντομο κύκλο ζωής καταλήγουν σύντομα ως απορρίμματα, επιβαρύνοντας σημαντικά το φυσικό περιβάλλον. Ρυπαίνουν τις θάλασσες και τις ακτές, αποδομούν πολύτιμα οικοσυστήματα, εισχωρούν στην τροφική αλυσίδα με τη μορφή μικροπλαστικών και συνιστούν μία από τις σοβαρότερες απειλές για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η θαλάσσια βιοποικιλότητα διατρέχει υψηλό κίνδυνο από τη θαλάσσια ρύπανση από πλαστικά. Κάθε χρόνο μόνο στη βόρεια Αυστραλία, 5000 έως 15.000 θαλάσσιες χελώνες παγιδεύονται σε πλαστικά απορρίμματα.
Αναφορικά με τον οικονομικό αντίκτυπο, η θαλάσσια ρύπανση από πλαστικό έχει ετήσιο κόστος 2.500-28.000 ευρώ ανά τόνο.
Τι είναι τα μικροπλαστικά
Τα μικροπλαστικά αποτελούνται από πλαστικά σωματίδια μικρότερα από 5 mm. Μπορεί να είναι πρωτογενή και να κατασκευάζονται για εμπορική χρήση, όπως στα καλλυντικά ή στις μικροΐνες υφασμάτων, ή δευτερογενή ως αποτέλεσμα της διάσπασης των μακροπλαστικών με την πάροδο του χρόνου.
Τα μικροπλαστικά δεν βρίσκονται μόνο στον ωκεανό, αλλά και στο νερό της βροχής, στην ατμόσφαιρα, στα ποτάμια και στο έδαφος, επιφέροντας καταστροφικές συνέπειες.
Πώς τα μικροπλαστικά εισβάλλουν στον οργανισμό μας
Τα μικροπλαστικά μπορούν να καταποθούν από τα ζώα στον ωκεανό και να επηρεάσουν τους ανθρώπους, καθώς όταν τρώμε ψάρια, καταναλώνουμε και τα μικροπλαστικά σωματίδια που έχουν καταπιεί. Πρόσφατη μελέτη δείχνει ότι οι άνθρωποι μπορεί να καταναλώνουν από 39.000 έως 52.000 μικροπλαστικά σωματίδια ετησίως.
Όσον αφορά την Ελλάδα, σύμφωνα με μελέτες που έχει πραγματοποιήσει το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), τα τελευταία δέκα χρόνια σε περιοχές του Αιγαίου και του Ιονίου, τα μικροπλαστικά όχι απλά υπάρχουν αλλά έχουν καταναλωθεί από όλα τα είδη ψαριών και θαλασσινών που έχουν αναλυθεί.
Ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου του Νέου Μεξικού εντόπισε υψηλά επίπεδα μικροπλαστικών στον ανθρώπινο εγκέφαλο, σε συγκεντρώσεις πολύ υψηλότερες από αυτές στο ήπαρ ή στους νεφρούς καθώς και από εκείνες που έχουν βρεθεί στο παρελθόν από
Οι δράσεις του Δήμου Αθηναίων
Σήμερα, Πέμπτη 5 Ιουνίου, από τις 09:00 έως και τις12:3, τα παιδιά γιορτάζουν την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος στον Εθνικό Κήπο.
378 μαθητές 5 – 12 ετών, 11 σχολείων, από τα 85 συνολικά σχολεία της Αθήνας και της ευρύτερης περιοχής που υλοποίησαν περιβαλλοντικά και πολιτιστικά προγράμματα καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου με τον Εθνικό Κήπο – Μητροπολιτικό Πράσινο του Δήμου Αθηναίων, συμμετέχουν σε ένα πλούσιο πρόγραμμα δημιουργικών και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων.
Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει: εργαστήριο κηπουρικής και εικαστικές δημιουργίες από ανακυκλώσιμα υλικά, αφηγήσεις αγαπημένων οικολογικών παραμυθιών και κλασικών παιδικών βιβλίων, βιώσιμη διατροφή, παιχνίδια ανακύκλωσης, γνωριμία με τις μέλισσες, σχολικά τραγούδια και υπαίθρια έκθεση δημιουργιών.
Ξεχωριστή στιγμή της ημέρας θα αποτελέσει η συνέντευξη του Δημάρχου Αθηναίων, κ. Χάρη Δούκα, στα παιδιά του 1ου Δημοτικού Σχολείου Αθηνών, γεγονός που θα δώσει στους μικρούς πολίτες την ευκαιρία να μοιραστούν με τον Δήμαρχο τις σκέψεις τους για το περιβάλλον και το μέλλον τους.
Όλοι θα φύγουν με αναμνηστική φωτογραφία από το Recycling Photo booth, με μηνύματα για τη σημασία της ανακύκλωσης.
Συμβολικές δενδροφυτεύσεις στο Άλσος Προφήτη Ηλία και στο πάρκο Μπέη
Η Αντιδημαρχία Κλιματικής Διακυβέρνησης & Κοινωνικής Οικονομίας, σε συνεργασία με την Αντιδημαρχία Περιβάλλοντος και Πρασίνου του Δήμου Αθηναίων, θα φυτέψει 13 νέα δέντρα στο Άλσος Προφήτη Ηλία, στις 8.00 π.μ., στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματος «Green In Cities». Τα δέντρα, 4 Κατάλπες, 3 Προύνοι, 3 Ακακίες Κωνσταντινουπόλεως, 3 Λαγκουνάριες, είναι κατάλληλα και ανθεκτικά για το μικροκλίμα της περιοχής.
Η δράση αυτή εντάσσεται σε μια ολιστική στρατηγική περιβαλλοντικής αναβάθμισης, με στόχο την καλύτερη διαχείριση των όμβριων υδάτων, την αύξηση του αστικού πρασίνου, αλλά και τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας σε βιώσιμες λύσεις για το περιβάλλον. Στη δενδροφύτευση έχουν προσκληθεί σχολεία της περιοχής, φορείς, καθώς και η 5η Δημοτική Κοινότητα.
Την ίδια ημέρα, στις 17.00 θα γίνει συμβολική δενδροφύτευση 8 δέντρων στο πάρκο Δημάρχου Μπέη, σε συνεργασία με τη 2η Δημοτική Κοινότητα του Δήμου Αθηναίων και τη συμμετοχή εθελοντών εργαζομένων της ασφαλιστικής εταιρείας Mega Brokers.
Ημερίδα στο Αμφιθέατρο Αντώνης Τρίτσης
Η ημερίδα «Η κλάδευση των δένδρων σε συνθήκες μεγαλούπολης» θα πραγματοποιηθεί σήμερα, στις 18.00, στο Αμφιθέατρο Αντώνης Τρίτσης.
Στο πλαίσιο της Ημερίδας θα συζητηθούν οι προκλήσεις και οι καλές πρακτικές στο κλάδεμα στο πολύπλοκο περιβάλλον των μεγάλων πόλεων, με ομιλητές τον Mαρτίνο Γκάϊτλιχ – Περιβαλλοντολόγο, Γιάννη Γεωργουσάκη – Γεωπόνο και Διευθυντή Πρασίνου και Αστικής Πανίδας Δήμου Αθηναίων, Λουμιώτη Αντώνη – Εκπρόσωπος οργάνωσης «Φίλοι της Αστικής Φύσης» και Γιώργο Αποστολόπουλο – Αντιδήμαρχο Περιβάλλοντος και Πρασίνου του Δήμου Αθηναίων.
Εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα
Στο πλαίσιο του φετινού εορτασμού, ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) διοργανώνει περισσότερες από 50 εκδηλώσεις και δράσεις ευαισθητοποίησης σε όλη την Ελλάδα, από την Ήπειρο και τις Πρέσπες ως τη Ροδόπη και τον Έβρο, από την Αττική έως τα Δωδεκάνησα, την Πελοπόννησο και τα Ιόνια Νησιά.
Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος θα αναδείξει τα αυξανόμενα επιστημονικά δεδομένα για τις επιπτώσεις της πλαστικής ρύπανσης και θα ενισχύσει τη δυναμική για άρνηση, μείωση, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και αναθεώρηση της χρήσης πλαστικών.
*Η Σμαράγδα Βασιλείου είναι δικηγόρος Παρ΄ Αρείω Πάγω…